Από τον Γιάννη Θ. Πατέλλη
Οι καφενέδες στο κέντρο της πλατείας μας, στην κάψα του καλοκαιρινού μεσημεριού, έχουν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα. Είναι τα πυκνόφυλλα δεντράκια που παρέχουν σκιερό καταφύγιο στις παρέες, μόνιμες και περιστασιακές. Τούτες τις μέρες ο βόμβος από το κουβεντολόι των θαμώνων διακόπτεται, κάθε τρεις και λίγο, από τις εγκαρδιότητες των καλωσορισμάτων. Αυστραλοί, Αμερικάνοι, Ευρωπαίοι, συν τους «εξ Ελλάδος», πιστοί στο ραντεβού του Αυγούστου, καταφτάνουν εκ περάτων για την «Κάλυμνό τους» και την «Παναγιά» τους.
Στα ποτά που απλώνονται πάνω στα τραπεζάκια εύκολα διακρίνεις μια …..χωροταξική κατανομή. Στους καφενέδες του κέντρου, γύρω από του Μακαρούνα, επικρατούν οι φραπέδες, τα καφεδάκια, τα αναψυκτικά. Όσο προχωρούμε προς τα αριστερά, προς την Εθνική Τράπεζα, η προς τα δεξιά, προς το Επαρχείο, το σκηνικό αλλάζει. Κυριαρχεί το ουζάκι και τα μεζεδάκια.
Στο υποχρεωτικό πέρασμα σου μέσα από τα τραπεζάκια οι προσκλήσεις πέφτουν βροχή : «Έλα βρε παιδάκι μου, κάτσε και μια φορά μαζί μας να πιούμε ένα ουζάκι». Αποφεύγοντας ευγενικά την πρώτη πρόσκληση, σκοντάφτεις υποχρεωτικά στην επόμενη. Είναι από ξενιτεμένους παλιούς συμμαθητές και φίλους. «Κάτσε λίγο, να πάρεις ένα ουζάκι μαζί μας, καιρό έχουμε ν’ ανταμωθούμε. Το Ντάργουιν πέφτει λίγο μακριά. Πότε θα ξαναβρεθούμε;».
Πριν καλά-καλά προσγειωθείς στην καρέκλα καταφθάνει και το ουζάκι με το κλασσικό μενού που το συνοδεύει: Μοσχομυριστό χταποδάκι, τουρσί, φετούλα, ντοματούλα, ελίτσα, παξιμαδάκι. Η υπέροχη γεύση και το άρωμά του τέρπει τις αισθήσεις, λύνει τις γλώσσες. Κυλά τις κουβέντες πότε προς τα παλιά μαθητικά, που απήλθαν και πότε στα τωρινά με τις χοληστερίνες, που επήλθαν. Στο τέλος, εν χορώ, όλοι συμφωνούν ότι το ουζάκι είναι το καλύτερο απεριτίφ του μεσημεριανού φαγητού.
Η χάρη του όμως δεν σταματά μέχρις εδώ. Σειρά έχουν τώρα οι γλυκιές αυγουστιάτικες νύχτες. Όπου κι αν βρεθούμε, σ’ όποια πανέμορφη γωνιά του νησιού μας κι αν την αράξουμε, σε κεντρικό εστιατόριο ή απόμακρο εξοχικό ταβερνάκι, το ούζο, το ελληνικό ούζο, δεσπόζει στις εδεσματολογικές προτιμήσεις των περισσοτέρων. Μόνο που το κλασσικό μενού που συνήθως το συνοδεύει, διευρύνεται τώρα σε βαθμό απίστευτο : Καλαμαράκια, χταποδοκεφτέδες, γαρίδες, σαγανάκια, τυροκαφτερές, μιρμιζέλια, αχινοσαλάτες, φούσκες και πάει λέγοντας, ικανοποιούν τα γούστα και των πλέον απαιτητικών καλοφαγάδων και εραστών του καλού μεζέ.
Κάπου υπάρχουν όμως και οι λιτοδίαιτοι και όσοι….πολυμετρούν τη χοληστερίνη τους. Δεν μπορώ να τους αφήσω παραπονεμένους. Τους προτείνω μια δική μου συνταγή. Πάρτε το ουζάκι σας, παγωμένο, με φέτες από κρύο πεπόνι και ροδάκινο. Δοκιμάστε το!
Μια μαρτυρία αναφέρει ότι την ονομασία του ούζου την οφείλουμε στον Τύρναβο, από τα μέσα του 19ου αιώνα. Είναι παραφθορά του τελωνειακού όρου «Γιούζο» δηλαδή «προς χρήσιν». Λέγεται ότι, εκείνη την εποχή, από τον Τύρναβο έφευγαν εκλεκτά μεταξωτά αποκλειστικά προς τη Μασσαλία με την επιγραφή «Uso di Massalia». Αυτή η επιγραφή έγινε σιγά-σιγά συνώνυμη του εκλεχτού προϊόντος. Ένας Τούρκος γιατρός τα’ έπινε, μια μέρα, με δύο φίλους του Έλληνες, έναν υφασματέμπορο κι ένα ποτοποιό. Ο γιατρός πρότεινε στον ποτοποιό, του οποίου το ρακί πίνανε, να του προσθέσει μια ακόμη αρωματική ουσία. Όταν σε λίγες μέρες δοκιμάσανε το νέο ρακί ο υφασματέμπορος ενθουσιάστηκε τόσο πολύ από το απόσταγμα ώστε άρχισε να φωνάζει : «Μωρ’ τι ν’ τούτο; Ούζο Μασσαλίας…». Κι’ έτσι, κατά την παράδοση, αναδύθηκε από την κολυμπήθρα το περίφημο ελληνικό «Ούζο». Το εθνικό μας ποτό που, κόντρα στα ξενόφερτα ηδύποτα, συντροφεύει το τραπέζι μας όλες τις εποχές του χρόνου.
Όσο για το υπέροχο ούζο, όχι…Μασσαλίας, αλλά Μυτιλήνης, λέγεται ότι οφείλεται και στους μικρασιάτες πρόσφυγες ποτοποιούς. Κουβάλησαν στη νέα τους πατρίδα εμπειρίες απόσταξης ακόμα και από τους βυζαντινούς και αλεξανδρινούς καιρούς.
Πάντως μεσημέρι ή βράδυ, με εκ Μυτιλήνης ή Σάμου, το καλοκαίρι του Αιγαίου, ιδιαίτερα, το θέλει το ουζάκι του…..
Κάλυμνος, Αύγουστος 2008.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου